มช. กับพลังงานแสงอาทิตย์เพื่อเกษตรอัจฉริยะ (Smart Agriculture)

30 กันยายน 2025

นอกจากการผลิตไฟฟ้าเพื่อลดภาระค่าใช้จ่ายด้านพลังงานแล้ว มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ยังได้ผสาน “พลังงานแสงอาทิตย์” เข้ากับภาคการเกษตร เพื่อสร้างโมเดลใหม่ของ เกษตรกรรมอัจฉริยะที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม โดย คณะเกษตรศาสตร์ มช. ได้ริเริ่มโครงการต้นแบบ Agrivoltaic System หรือระบบแผงโซลาร์เซลล์โปร่งแสง ขนาด 90 กิโลวัตต์ ติดตั้งบนพื้นที่เกษตรจริง

จุดเด่นของระบบ Agrivoltaic

•

แสงผ่านได้ 33% ช่วยให้พืชยังคงเติบโตได้ดีใต้แผงโซลาร์

•

พื้นที่เกษตรยังใช้งานได้เต็มประสิทธิภาพ ไม่ต้องเลือกว่าจะใช้เพื่อปลูกพืชหรือผลิตไฟ

•

มีระบบ IoT ตรวจสอบการใช้พลังงานและสภาพแวดล้อม เช่น ความชื้น แสง อุณหภูมิ

⸻

ผลลัพธ์จากการทดสอบ

• ทดลองปลูกพืชในพื้นที่ 528 ตารางเมตร

• สร้างรายได้จากผลผลิตได้ถึง 111,986 บาทต่อปี

• พืชที่ปลูก ได้แก่ ผักชี ผักบุ้ง กวางตุ้ง ต้นโอ๋ ผักกาด ฯลฯ

• เป็นการใช้พื้นที่อย่างคุ้มค่า ทั้งด้านพลังงานและเศรษฐกิจในคราวเดียวกัน

⸻

การบูรณาการพลังงานสะอาดกับสมุนไพรไทย ภายใต้ BCG Model

โครงการนี้ไม่ได้หยุดแค่การปลูกผักในระบบโซลาร์ฟาร์ม แต่ยังขยายผลสู่การพัฒนา สมุนไพรไทย โดยอิงตามแนวคิด BCG Economy (Bio-Circular-Green) ซึ่งเป็นแนวทางเศรษฐกิจแห่งอนาคตที่เน้นความยั่งยืนและคุณค่าทางชีวภาพ

⸻

โมเดล BCG ครบวงจร

•

ต้นน้ำ: พัฒนาแปลงปลูกสมุนไพรด้วยระบบเกษตรปลอดภัยภายใต้แผงโซลาร์เซลล์

•

กลางน้ำ: แปรรูปสมุนไพร เช่น การสกัดสารสำคัญ ผลิตเป็นผลิตภัณฑ์สุขภาพ/ความงาม

•

ปลายน้ำ: เชื่อมโยงกับเกษตรกรท้องถิ่น สร้างเครือข่ายผู้ผลิตสมุนไพรคุณภาพดี พร้อมช่องทางการตลาด

⸻

โครงการนี้ไม่เพียงแต่สร้างระบบการผลิตพลังงานสะอาด แต่ยังเป็นแหล่งเรียนรู้และต้นแบบในการส่งเสริมอาชีพ สร้างรายได้ และกระตุ้นเศรษฐกิจในระดับชุมชนอย่างแท้จริง

⸻

ด้วยแนวทาง “พลังงานสะอาดควบคู่เกษตรอัจฉริยะ” มหาวิทยาลัยเชียงใหม่จึงก้าวข้ามขีดจำกัดของคำว่า “โซลาร์เซลล์” ให้กลายเป็นโครงสร้างพื้นฐานแห่ง การพัฒนาแบบยั่งยืนที่ทุกคนมีส่วนร่วมได้